Rozwój funkcji ręki u dziecka

Fizjodladzieci cwiczenia

Ręka to z całą pewnością wysoce wyspecjalizowany narząd. Dzięki jej prawidłowej funkcji jesteśmy w stanie pisać, wykonywać ruchy precyzyjne czy przenosić ciężary. Ciężko sobie wyobrazić nasze codziennie życie bez wykorzystania dłoni. Rąk używamy codziennie, praktycznie do wszystkiego, dzięki nim jesteśmy ludźmi niezależnymi.

Musimy pamiętać, że wszystkie ruchy w naszym ciele, w tym także rąk sterowane są przez układ nerwowy. To dzięki niemu czujemy dotyk, zmianę temperatury, wiemy ile musimy włożyć siły w przeniesie szklanki a ile w przeniesienie małej igły.

O dużej wartości dobrej funkcji rąk mówią również neurologopedzi. Okazuje się, że ośrodek w mózgu odpowiedzialny za ruchy dłoni znajduje się w sąsiedztwie ośrodka mowy. Dzięki używaniu rąk i kontroli wzrokowej ruchu jesteśmy w stanie wspomagać również naukę mowy u dzieci.

Czy wiecie kiedy dziecko zaczyna używać dłoni?

Pierwsze ruchy płodu wynikające z pracy mięśni i nerwów obserwowane są już w 6 tygodniu życia. Od 12 tygodnia życia płodowego dziecko zaczyna się poruszać już na o wiele szerszą skalę, właśnie wtedy obserwowane są ruchy dłoni i palców. Od tego momentu dziecko zaczyna rozwijać precyzyjne ruchy rąk.

W rozwoju funkcji ręki nie jest ważna jedynie stymulacja ruchowa, ale również czuciowa.
W pierwszym roku życia dziecko powinno używać rąk do podporu, do manipulacji przedmiotami, do obrony przed upadkami. Niemowlę powinno czuć ciężar swojego ciała na dłoni podczas wysokich podporów na brzuchu (5-6m.ż), siadu skośnego (7 m.ż) czy czworakowania (8-9 m.ż). Dłoń powinna cały czas pracować. Niezbędne do tego są dobre warunki środowiskowe (np.leżenie na brzuchu, dostarczanie bodźców czuciowych przez odpowiednie dla wieku zabawki).

Jakie są objawy świadczące o zaburzeniach w obszarze małej motoryki i funkcji rąk?

  • dziecko nie lubi dotykać różnorodnych faktur
  • ma problemy ze skoordynowaniem pracy obu rąk
  • przedmioty często wypadają z rąk
  • obserwujemy drżenia mięśniowe, nieskoordynowane ruchy
  • dziecko nie lubi rysować, wycinać, kleić z plasteliny
  • często zaciska dłonie w pięści
  • niemowlę nie podpiera się na otwartej dłoni
  • brak reakcji obronnej rąk przy upadk

Czy możemy jakoś wspomóc funkcję ręki?

Oczywiście, że tak. Od samych narodzin dziecka zalecane są różnego rodzaju masażyki, dotykanie różnorodnych faktur i konsystencji, kładzenie dzieci na brzuchu, dbanie o osiąganie kolejnych kamieni milowych, w których dziecko musi wykorzystywać dłonie (podpory, siady, czworaki).

W dalszym etapie rozwoju możemy zadbać o to żeby dziecko bawiło się manipulując różnymi przedmiotami, doświadczało w zabawie ciężaru własnego ciała na dłoniach (np. zabawy w taczki, skaczące żabki itp.). Świetne są również zabawy takie jak malowanie własnymi rękoma, wałkowanie, ugniatanie ciastoliny czy masy solnej.

Izabella Malara